Tại phòng đợi ở các bệnh viện lớn đều có dán thông báo hướng dẫn về các dấu hiệu của cơn đau tim, nhưng điều quan trọng là có những dấu hiệu nào báo sớm cho chúng ta biết là tim chúng ta đang bị trục trặc hay không? Những năm gần đây các nhà khảo cứu đã phát hiện ra những dấu hiệu và triệu chứng báo cả tháng có khi cả năm trước là một cơn đau tim sẽ xẩy ra. Bác sĩ Jonathan Goldstein, chuyên gia về tim tại Trung tâm Y học St Michael, Newark, New Jersey nói: “Trái tim, cùng với các động mạch nối vào nó, là một bắp thịt lớn, và một khi nó bắt đầu suy yếu thì những triệu chứng có thể xuất hiện ở nhiều bộ phận khác nhau trong cơ thể”.
Dưới đây là năm dấu hiệu sớm cho biết là chúng ta cần phải lưu tâm đến việc kiểm tra lại tim. Bất cứ một trong những dấu hiệu này và đặc biệt là hai hay nhiều những dấu hiệu này mà xuất hiện là chúng ta cần đến thầy thuốc chuyên khoa tim ngay.
1. ĐAU CỔ
Bạn cảm thấy bắp thịt ở một bên cổ bị đau rút và triệu chứng này kéo dài lâu không hết. Người ta thường ít chú ý triệu chứng này, vì nghĩ là nếu bị lên cơn đau tim thì phải đau buốt và ngực, vai cùng cánh tay phải bị tê cứng.
Riêng đối với phụ nữ họ không thấy đau như vậy mà lại thấy có những cơn đau nhói và có cảm giác như một luồng co thắt (tightness) chạy dọc theo vai và xuống cổ. Cơn đau có thể lan xuống phẩn bên trái cơ thể dọc theo vai trái và cánh tay trái.
Lý do: Các dây thần kinh của mô cơ tim bị tổn thương chuyển những tín hiệu lên xuống dọc theo tủy sống tới các mối nối với những dây thần kinh ở cổ và vai.
Cách nhận biết: Cái đau tỏa dài chứ không qui tụ tại một điểm nhất định. Chườm nước đá, chườm nóng hay xoa bóp bắp thịt cũng không hết đau.
2. ĐAU QUAI HÀM VÀ ĐAU TAI
Đau quai hàm không dứt là một trong những triêu chứng có thể có nhiều nguyên nhân, và đôi khi có thể là dấu hiệu của bệnh động mạch vành và của cơn đau tim sắp xảy đến. Đau có thể chạy dọc theo quai hàm cho đến tai và khó có thể xác định là nó từ đâu đến. Đây là một trong những triệu chứng duy nhất mà bệnh nhân nhận thấy nhiều ngày hay nhiều tuần trước khi lên cơn đau tim.
Lý do: Mô tim bị tổn thương gởi các tín hiệu đau lên xuống dọc theo tủy sống đến các mối nối với các dây thẩn kinh tỏa ra từ đốt sống cổ dọc theo quai hàm lên tới tai.
Cách nhận biết: Khác với đau quai hàm do rối loạn khớp thái dương – hàm dưới, đau răng hay nhiễm khuẩn tai, cái đau này không qui tụ ở một điểm mà tỏa ra theo một đường thẳng và có thể truyền xuống vai và cánh tay – đặc biệt về phía bên trái. Xoa bóp, chườm đá hay chườm nóng cũng không hết đau.
3. CHÓNG MẶT, NGẤT XỈU HAY HƠI THỞ NGẮN
Theo một cuộc khảo cứu đăng trên tạp chí Circulation: Journal of the American Heart Association thì 40% những phụ nữ có hơi thở ngắn (hụt hơi) nhiều ngày trước khi cơn đau tim xảy ra. Bạn có thể cảm thấy khó thở, hoặc thấy chóng mặt hay muốn ngất xỉu, giống như khi ở độ cao. Nếu bạn thở dốc khi lên cầu thang, hút bụi, cắt cỏ hoặc làm những công việc khác mà trước đó không thấy như vậy, thì bạn hãy coi chừng.
Lý do: Máu truyền qua các động mạch đến tim không đủ nên tim bị thiếu oxy. Bệnh động mạch vành do sự tạo thành các mảng làm nghẽn động mạch dẫn máu đến tim, ngăn cản không cho tim nhận đủ oxy. Cảm giác đột ngột không thể hít thở sâu được thông thường là dấu hiệu đầu tiên của đau thắt ngực (một dạng đau của các cơ tim).
Cách nhận biết: Nếu hơi thở ngắn do bệnh phổi, thì triệu chứng này thường chỉ xuất hiện dần dần theo sự tổn thương của mô phổi do hút thuốc hay do các yếu tố môi trường xung quanh. Còn nếu hơi thở ngắn do bệnh tim hay bệnh tim mạch gây ra thì triệu chứng này sẽ xảy ra đột ngột hơn nhiều khi bạn gắng sức và sẽ biến mất khi bạn nghỉ ngơi.
4. ĂN KHÔNG TIÊU, BUỒN NÔN HAY Ợ NÓNG (HEARTBURN)
Hầu hết chúng ta đều nghĩ rằng bất cứ bệnh nào liên quan đến tim chỉ gây đau nơi ngực, nhưng thật ra đau ở bụng cũng có thể xảy ra. Đối với một số người, nhất là phụ nữ, cơn đau xảy ra dưới dạng ợ nóng hay cảm giác no đầy và nghẹt thở. Môt cơn khó tiêu nặng và buồn nôn có thể là dấu hiệu báo trước cơn đau tim hoặc nhồi máu cơ tim, đặc biệt đối với phụ nữ. Một nghiên cứu cho biết, số phụ nữ bị nôn mửa, buồn nôn và ăn khó tiêu nhiều tháng trước khi cơn đau tim xảy ra nhiều hơn gấp đôi số đàn ông.
Lý do: Chất béo lắng đọng trong động mạch có thể giảm hay cắt nguồn cung cấp máu cho tim, tạo nên cảm giác co thắt hay đau hầu hết nơi ngực nhưng đôi khi ở bụng. Tùy theo phẩn tim bị ảnh hưởng, tim sẽ chuyển tín hiệu xuống thấp hơn trong cơ thể. Buồn nôn và đầu có cảm giác nhẹ lâng lâng cũng có thể là những dấu hiệu cơn đau tim đang hình thành, nên cần gọi bác sĩ ngay nếu các triệu chứng này không dứt.
Cách nhận biết: Cũng giống như tất cả các loại đau thắt, đau ở bụng có liên quan đến bệnh tim trở thành nặng hơn khi bạn gắng sức và giảm bớt khi bạn nghỉ ngơi. Ngoài ra, cơn đau như vậy lập đi lập lại nhiều lần, chứ không kéo dài như trong trường hợp khó tiêu thông thường hay ngộ độc thực phẩm.
5. VẤN ĐỀ TÌNH DỤC
Thông thường những đàn ông không còn khả năng tình dục đều mắc bệnh động mạch vành mà không hay biết. Theo một thống kê tại Châu Âu, cứ ba người bị bệnh liệt dương cả tháng hay cả năm thì có hai người được chẩn đoán là tim có vấn đề. Bác sĩ về tim cho biết các nghiên cứu gần đây đều xác nhận là có sự liên hệ giữa liệt dương và bệnh tim mạch, vì vậy tiêu chuẩn hiện nay là khi một người than phiền bị liệt dương thì các bác sĩ sẽ phải xét nghiệm toàn bộ hệ tim mạch của bệnh nhân. Bác sĩ Stein cho biết: “Trong những năm gần đây, chúng tôi đã có đủ bằng chứng cho thấy những bệnh nhân liệt dương có rủi ro cao bị lên cơn đau tim và bị tử vong”.
Lý do: Giống như các động mạch quanh tim có thể hẹp lại và cứng ra, các động mach dẫn máu tới dương vật cũng vậy. Vì các động mach ở dương vật nhỏ hơn nên tổn thương xảy ra sớm hơn nhiều, có thể ba hay bốn năm trước khi bệnh tim được phát hiện.
Cách nhận biết: Trong trường hợp này, nguyên nhân không có thể phân biệt được ngay. Vì vậy khi bạn mất khả năng cương dương thì cần được khám nghiệm xem có phải vì bệnh tim mạch hay không.